Maloupark

Aan de oevers van de Woluwe
Sint-Lambrechts-Woluwe
koele zone natura 2000 groene wandeling

Over deze groene ruimte

Het Maloupark is het oudste openbare park van de gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe. Het vormt een schakel in de aaneenrijging van vijvers en groene ruimten langs de Woluwe. De loop hiervan werd trouwens o.m. in het park blootgelegd, en biedt langs haar traject tal van mooie wandelgelegenheiden. Het Maloupark is als landschap beschermd, en het geheel maakt deel uit van de Natura 2000-zones.

Praktische informatie

Openingsuren

Toegankelijk voor het publiek

Als open ruimte is de site altijd toegankelijk voor het publiek, behalve bij sterke wind.

Een vraag of een probleem?

Ingangen

Men kan het Maloupark bereiken via het Woluwedal, de Vootstraat, de Stokkelse Steenweg, de Struykbekenweg en de Jean-François Debeckerlaan.

Openbaar vervoer

BUS: 28 (halte(s) : Fallon Stadion, Maloupark, Voot, Weggevoerden)
TRAM: 8 (halte(s) : Voot, Woluwe Shopping)

Inrichtingen

  • Toegang voor personen met een beperkte mobiliteit
  • Zomerkiosk
  • Speelplein
  • Picknicktafel

Speeltuin, banken, picknicktafels, vuilnisbakken, cafetaria met terras (open in de zomer), toiletten, houten loopbruggen over de Woluwe, lantaarnpalen, informatieborden.

Natuur

In de onmiddellijke omgeving van het water vindt men waterhoentjes zij aan zij met (heel veel) meerkoeten, wilde eenden, zwanen, ganzen, Canadese en Nijlganzen (deze twee ingevoerde soorten kunnen zeer invasief zijn). Ook de ijsvogel en de blauwe reiger komen er zich bevoorraden. Door de jaren heen werd het herstelde moeras voor de plaatselijke fauna een uitverkoren toevluchtoord.

De bomen en struiken van het park trekken dan weer een grote variëteit van vogels aan, waaronder verschillende soorten kwikstaartjes, boomklevers en mezen, het roodborstje, de fitis, de heggenmus, de groenling, de grote en kleine bonte specht, de vink, de tuinfluiter, zelfs de zanglijster.

We vermelden hier ook de aanwezigheid van een voor Brussel eerder zeldzaam insect: de weidebeekjuffer die herkenbaar is aan haar blauwe of blauwgroene, metaalkleurige achterlijf (toch voor de mannetjes, het lijf van de wijfjes is eerder mat en groenbruin). Ze leeft in de onmiddellijke omgeving van zuurstofrijke wateroppervlakken en haar aanwezigheid getuigt bijgevolg van de goede kwaliteit van het water.

De mooie oude bomen zijn een ware bron van rijkdom voor het Maloupark: ruwe en zachte berken, gewone esdoorns, tamme kastanjes, zomereiken, bruine beuken, ... Een aantal ervan, zoals een zeer mooie Canadese populier, werden opgenomen in de inventaris van de opmerkelijke bomen van het Brussels Gewest.

Ten zuiden van het park bestaat de boszone stroomopwaarts van de vijver voornamelijk uit schietwilgen. Een uitbundige watervegetatie siert de oevers van de Woluwe en her en der prijken aangeplante populieren, wilgen en zwarte elzen.

Vissen wordt toegestaan in de vijver van het Maloupark. Er worden regelmatig brasems, karpers, baarzen, voorns en zeelten in uitgezet.

Fauna

heggenmus
vuurjuffer
lantaarntje
oranje zandoogje
grote keizerlibel
icarusblauwtje
grote gele kwikstaart
canadese gans
goudvink
buizerd
weidebeekjuffer
wilde eend
kauw
zwarte kraai
gewone pad
knobbelzwaan
sperwer
spreeuw
slechtvalk
zwartkop
meerkoet
waterhoen
gaai
zilvermeeuw
aalscholver
koninginnenpage, koninginnepage
boomkruiper
kramsvogel
koperwiek
zanglijster
blauwe reiger
platbuik
ijsvogel
merel
staartmees
koolmees
kokmeeuw
gewone oeverlibel
nijlgans
dagpauwoog
halsbandparkiet
grote bonte specht
groene specht
ekster
klein koolwitje
groot koolwitje
klein geaderd witje
houtduif
vink
keep
ruige dwergvleermuis
gewone dwergvleermuis
fitis
tjiftjaf
waterral
vuurgoudhaan
goudhaan
roodborst
laatvlieger
boomklever
sijs
bont zandoogje
turkse tortel
winterkoning
groenling
atalanta

Flora

daslook
look-zonder-look
bosanemoon
bijvoet
eenstijlige meidoorn
zwarte els
pinksterbloem
gewone vogelkers
amerikaanse vogelkers
haagbeuk
groot heksenkruid
noorse esdoorn
gewone esdoorn
es
gevlekte aronskelk
hulst
gele lis
witte dovenetel
hondsdraf
wolfspoot
watermunt
moerasvergeet-mij-nietje
hazelaar
madeliefje
zevenblad
slanke sleutelbloem
moerasspirea
scherpe boterbloem
schietwilg
gewone salomonszegel
wilde lijsterbes
winterlinde
beekpunge

Geschiedenis

Op de plaats van het huidige Maloupark, was het zandige gebied dat boven de samenvloeiing van de Struykbeek en de Woluwe uitsteekt, 2.000 jaar voor JC bewoond door neolitische bevolkingsgroepen. Achter de Lindekemalemolen werden er sporen van deze nederzetting teruggevonden.

In 1129 komt deze molen voor het eerst in een geschreven document voor. Destijds verbleven de heren van Woluwe in het Slot. In de buurt ervan stond een hoeve (Hof ten Groenenberg, verdwenen rond 1840) en ook een kapel.

In de 13e eeuw werd de Parkabdij in Heverlee voor enkele eeuwen eigenaar van verschillende goeden die eerder de heren van Woluwe toebehoorden. Dat was zo voor de molen en waarschijnlijk ook voor een gedeelte van het Maloupark.

Vier eeuwen later wordt er melding gemaakt van een landelijk domein in het bezit van Albert Preudhomme dat bestaat uit een buitenhuisje,

Het Speelgoet genaamd, een groot park met rechtlijnige dreven en verschillende vijvers. Het betreft hier de onmiddellijke omgeving van het huidige Maloukasteel. Gebukt onder de schulden, verkoopt de toenmalige eigenaar zijn domein aan de Berg van Barmhartigheid, die het doorverkoopt aan de Jezuïeten. Meer dan een eeuw lang wordt het een buitenverblijf voor de leden van hun congregatie.

Wanneer de Sociëteit van Jezus in 1773 ontbonden wordt, worden de grondeigendommen van de orde verkocht. Zo wordt het

Speelgoet verworven door een rijke wolhandelaar afkomstig uit Limburg, Lambert de Lamberts. Hij laat de bestaande woning langs de vijver afbreken en vervolgens, hoger in het domein, het kasteel dat we nu kennen optrekken. In de eerste helft van de 19e eeuw wordt dit kasteel en het park eromheen geleidelijk aan verfraaid door de nieuwe eigenaars: Pierre Van Gobbelschroy, voor de Belgische omwenteling minister van Binnenlandse zaken onder Willem I van de Nederlanden, en zijn levensgezellin, de sterdanseres Marie Lesueur. De vijvers van het Struykbeekvalleitje worden drooggelegd, de hoofdvijver vergroot en het park helemaal boogvormig hertekend, zoals de mode van de Engelse tuinen het voorschrijft.

In 1850 pleegt de voormalige minister na enkele rampzalige investeringen zelfmoord. In 1851 koopt notaris Van Keerbergen het kasteel en het park op, om het twee jaar later door te verkopen aan de persoon die er zijn naam aan zal geven: de directeur van de Generale Maatschappij en vervolgens eerste minister, Jules Malou. Het eigendom blijft tot in 1950 in handen van zijn erfgenamen. Dan staan ze het af aan de gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe.

In 1970 starten er omvangrijke renovatiewerkzaamheden onder de leiding van architect Tilmant en krijgt het kasteel er een huwelijkszaal en een uitleengalerij voor kunstwerken bij. In 1978 worden ook de oude stallen gerenoveerd. Sinds 1993 geniet het bosgedeelte van het park een beschermd statuut.

Het kasteel wordt momenteel gerenoveerd en gebruikt voor culturele evenementen, colloquia, recepties en seminaries.

Patrimonium

Monumenten

Het Maloukasteel

Het Maloukasteel werd in 1776 opgetrokken op het eigendom van handelaar Lambert de Lamberts en is een typevoorbeeld van de landhuizenarchitectuur van de aristocratie van de 18e eeuw. Op de façades in neoklassieke stijl en over twee verdiepingen heen volgen 7 traveeën met luiken elkaar op. De gevels lopen uit op een driehoekig fronton en een leistenen dak. Een recente fontein smukt het geplaveide voorplein op. Het gebouw is eigendom van de gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe. Deze heeft er omvangrijke renovatie- en restauratiewerkzaamheden laten uitvoeren, niet alleen om het bewaren maar ook om er een beter onderkomen te kunnen bieden aan de culturele evenementen, recepties, seminaries en colloquia.

De Lindekemalenmolen

Met een eerste vermelding in 1129, wanneer ridder Steven van Wezembeek hem gedeeltelijk aan de Parkabdij afstaat, is de Lindekemolenmolen ongetwijfeld een van de oudste watermolens van het Brussels Gewest. Hij diende voor het vervaardigen van bloem, maar werd eveneens als papiermolen gebruikt. In het begin van de 20e eeuw huisvestte de molen een manufactuur voor snuiftabak en dan cichorei. De woning werd toen omgebouwd tot een melksalon waar de steeds talrijker wordende wandelaars langs de Woluwe hun dorst konden komen lessen. In 1955 werd de molen gemeente-eigendom en een tiental jaar later werd hij tot restaurant omgebouwd.

Beeldhouwwerk

Brullende leeuw (1957) – Raymond de Meester de Betzenbroeck (1904-1995)

Deze monumentale in het wit overschilderde sculptuur in kunststeen op een zandstenen sokkel werd voor Expo '58 besteld bij de Belgische dierenbeeldhouwer Raymond de Meester de Betzenbroeck. Vervolgens werd het beeldhouwwerk naar de ingang van het Maloupark versleept en is nu zichtbaar vanaf het Woluwedal.
 

Praktische informatie

Openingsuren

Toegankelijk voor het publiek

Als open ruimte is de site altijd toegankelijk voor het publiek, behalve bij sterke wind.

Een vraag of een probleem?

Ingangen

Men kan het Maloupark bereiken via het Woluwedal, de Vootstraat, de Stokkelse Steenweg, de Struykbekenweg en de Jean-François Debeckerlaan.

Openbaar vervoer

BUS: 28 (halte(s) : Fallon Stadion, Maloupark, Voot, Weggevoerden)
TRAM: 8 (halte(s) : Voot, Woluwe Shopping)

Andere groene ruimten in de buurt